Projekt mapuje użycie złośliwego oprogramowania Pegasus – stworzonego przez izraelską spółkę NSO Group zajmującą się bronią cybernetyczną – przeciwko obrońcom praw człowieka i dziennikarzom na całym świecie. Rejestruje on doświadczenia i opór globalnego społeczeństwa obywatelskiego w starciu z rosnącą przemocą cyfrową stosowaną przez państwa i korporacje.

Zaczęliśmy ten projekt w 2017 roku, kiedy dowiedzieliśmy się, że nasi koledzy w Meksyku znaleźli się na celowniku Pegasusa. Później zrozumieliśmy, że także inni nasi znajomi i partnerzy, zajmujący się kwestiami praw człowieka w różnych częściach świata, byli inwigilowani za pomocą tego samego złośliwego oprogramowania. Nie wiedząc o tym, byli złączeni przez podobne doświadczenie przemocy cyfrowej, walcząc zarazem z państwową opresją.

Cyfrowa Przemoc opowiada historię złożonej formy cyfrowego targetowania, za pomocą którego usiłuje się uciszyć i zniwelować sieci kolaboracyjne należące do inwigilowanych osób.

Projekt nabrał kształtu podczas lockdownu, gdy poleganie na zdalnych formach komunikacji sprawiło, że byliśmy jeszcze bardziej podatni na obserwację, a rozproszona wspólnota również zaczęła formować się ponad granicami krajów i kontynentów.

Dowiedzieliśmy się, że NSO Group jest częścią systemu izraelskich spółek zajmujących się bronią cybernetyczną, który powstał na potrzeby izraelskiej masowej inwigilacji codziennego życia Palestyńczyków. Po raz kolejny połączyliśmy siły z Laurą Poitras – która podobnie jak niektórzy z nas ma doświadczenie państwowej inwigilacji i napastowania – aby porozmawiać z targetowanymi aktywistami z Arabii Saudyjskiej, Zjednoczonych Emiratów Arabskich, Maroka, Indii, Palestyny, Rwandy, Meksyku i Togo. Zaangażowaliśmy w projekt badaczy z The Citizen Lab i Amnesty International oraz słynnego sygnalistę Edwarda Snowdena i muzyka Briana Eno, w celu zmapowania światowego krajobrazu cyberinwigilacji.

Ataki hakerskie rzadko są wycelowane tylko w jednostki. Cyfrowy wirus przemieszcza się jak choroba zakaźna, poprzez sieci współpracy i przyjaźni. Osoby prześladowane cyfrowo cierpią z powodu przemocy w prawdziwym świecie. Poza ukazaniem wielkiej liczby targetowanych aktywistów projekt dokumentuje kolektywne doświadczenie przemocy, które wymaga wspólnych działań.

Nasza trójwymiarowa platforma, wypuszczona w lipcu 2021 roku, została od tego czasu zaktualizowana i pokazuje potwierdzone cele Projektu Pegasus, włącznie z atakami hakerskimi na znaczących działaczy opozycyjnych i obywatelskich w Polsce.

Pegasus w Polsce

W grudniu 2021 roku opublikowano raporty o użyciu Pegasusa przez polskie władze, po tym jak Associated Press i The Citizen Lab ujawniły, że oprogramowanie szpiegujące zostało użyte przeciwko znanym opozycjonistom i krytykom rządów w końcowych tygodniach kluczowych wyborów parlamentarnych w 2019 roku.

W okresie przed wyborami ataki hakerskie były nieustanne – miały miejsce codziennie, a nawet co godzinę, i ustały dopiero po głosowaniu.

Dokumenty zaprezentowane w styczniu 2022 roku przed polskim senatem ujawniły, że Centralne Biuro Antykorupcyjne (CBA) podobno kupiło Pegasusa w 2017 roku z funduszy Ministerstwa Sprawiedliwości.

Cyfrowa Przemoc: Przestrzenna Baza Danych

Projekcja składa się z materiałów wizualnych z ciągle aktualizowanej interaktywnej platformy Forensic Architecture, która mapuje wszystkie znane przypadki związane ze złośliwym oprogramowaniem Pegasus NSO Group.

Projekt opiera się na prawie dwuletnich badaniach otwartych źródeł, w których wykorzystano dziesiątki raportów dotyczących praw człowieka, w tym przede wszystkim raporty The Citizen Lab i Amnesty International, a także akta prawne, setki doniesień prasowych i dziesiątki wywiadów z osobami, które stały się celem ataków przy użyciu Pegasusa.

Niemal 2000 danych w tej matrycy zawiera informacje o licencjach eksportowych, domniemanych zakupach, infekcjach cyfrowych oraz wydarzeniach w świecie fizycznym, takich jak zastraszanie, napaści, zniesławienia i zabójstwa osób, które wedle doniesień są namierzane.

Razem ujawniają one wzorce i korelacje w sposobach działania cyfrowego targetowania przy użyciu Pegasusa: cyberinwigilacja jest ukierunkowana na sieci współpracy i konsekwentnie powiązana ze spektrum fizycznych naruszeń wobec tych osób. Pegasus rozszerza zasięg władzy państwowej, łącząc cyfrowe namierzanie dysydentów i obrońców praw człowieka na uchodźstwie z fizycznym namierzaniem ich kolegów i rodzin nadal przebywających w ojczyźnie.

Aby poszerzyć wymiar doświadczalny tej bazy danych, projekcja i towarzyszący jej dźwięk są efektem współpracy Forensic Architecture z legendarnym kompozytorem Brianem Eno, który przełożył dane na modulowane dźwięki, aktualizowane na bieżąco w miarę kolejnych wydarzeń.

Brian Eno i Forensic Architecture

Digital Violence Platform

https://digitalviolence.org/#/

Historie Pegasusa

Te filmy są częścią większej serii dochodzeń wideo – „The Pegasus Stories” – w której wykorzystujemy platformę do opowiadania historii obrońców praw człowieka i dziennikarzy śledczych z całego świata. Rozmawiali oni zdalnie z Forensic Architecture o swoich doświadczeniach z Pegasusem, mimo że wiedzieli, że może to sprowokować dodatkową inwigilację.

Pegasus w Meksyku; Targetowanie Badaczy Pegasusa w Arabii Saudyjskiej

Forensic Architecture, przy wsparciu Amnesty International. Wywiady we współpracy z Laurą Poitras. Narracja: Edward Snowden.

Forensic Architecture jest agencją badawczą prowadzącą śledztwo we współpracy z zespołami prawnymi, osobami działającymi oddolnie i wspólnotami dotkniętymi państwowymi represjami, agresją policyjną, reżimami granicznymi i przemocą środowiskową.

Forensic Architecture zostało założone ponad dekadę temu, a jego najwcześniejsze projekty były poświęcone mapowaniu fizycznej i architektonicznej przemocy izraelskiego kolonializmu osadniczego w Palestynie. W nowym projekcie pokazujemy, jak te formy dominacji migrują do świata cyfrowego i są eksportowane do innych rządów na całym świecie.